Welke verzekeringen zijn verplicht in Nederland?

In Nederland zijn we goed verzekerd. Sterker nog: voor sommige risico’s is een verzekering wettelijk verplicht. Dit geldt zowel voor particulieren als voor ondernemers. In dit artikel lees je welke verzekeringen verplicht zijn en waarom.

1. Zorgverzekering

De basiszorgverzekering is verplicht voor iedereen die in Nederland woont of werkt. Deze verzekering dekt noodzakelijke medische zorg, zoals huisartsbezoek, ziekenhuisopname en medicijnen. De overheid stelt jaarlijks vast wat er precies onder het basispakket valt.

  • Voor wie? Iedereen van 18 jaar en ouder moet een zorgverzekering afsluiten. Voor kinderen onder de 18 is het gratis, maar zij moeten wel worden meeverzekerd bij een ouder of verzorger.
  • Wat gebeurt er als je geen zorgverzekering hebt? Als je geen zorgverzekering afsluit, kun je een boete krijgen van de overheid. Na meerdere waarschuwingen sluit het Zorginstituut Nederland alsnog een verzekering af, maar dan ben je wel duurder uit.

2. Wettelijke Aansprakelijkheidsverzekering voor Motorvoertuigen (WA-verzekering)

Iedereen die een motorrijtuig bezit – zoals een auto, motor of scooter – is verplicht een WA-verzekering af te sluiten. Deze verzekering dekt de schade die je met je voertuig aan anderen toebrengt. Het gaat dus niet om schade aan je eigen voertuig, maar aan anderen.

  • Waarom verplicht? Omdat verkeersongelukken grote financiële gevolgen kunnen hebben, wil de overheid zeker weten dat slachtoffers schadeloos gesteld kunnen worden.
  • Wat zijn de gevolgen als je onverzekerd rijdt? Rijden zonder WA-verzekering is strafbaar. Je kunt een flinke boete krijgen, en als je schade veroorzaakt, moet je die zelf volledig betalen.

3. Verzekeringen voor ondernemers

Voor zelfstandigen en ondernemers gelden andere regels. De meeste verzekeringen zijn niet verplicht, maar in bepaalde sectoren wél. Voorbeelden:

  • Beroepsaansprakelijkheidsverzekering: In sommige beroepen, zoals voor advocaten of medisch specialisten, is deze verzekering verplicht gesteld door de beroepsorganisatie. Ze dekt schade als gevolg van beroepsfouten.
  • Bedrijfsaansprakelijkheidsverzekering: Niet wettelijk verplicht, maar soms wel vereist door opdrachtgevers.
  • Arbeidsongeschiktheidsverzekering (AOV): Momenteel nog niet verplicht, maar de overheid werkt aan een wetsvoorstel om deze verzekering voor zelfstandigen wél verplicht te stellen.

4. Verzekeringen via de werkgever

Voor werknemers zijn er ook verplichte verzekeringen die via de werkgever lopen:

  • Werknemersverzekeringen, zoals de WW (Werkloosheidswet), WIA (Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen) en ZW (Ziektewet), zijn verplicht. Je betaalt hier automatisch premie voor via je loon. De werkgever draagt zorg voor de afdracht aan de Belastingdienst.
  • Je hoeft deze verzekeringen dus niet zelf af te sluiten, maar bent er wél automatisch aan verbonden zodra je in loondienst werkt.

Overige verzekeringen: niet verplicht, wél verstandig

Veel mensen hebben daarnaast ook andere verzekeringen, zoals een inboedelverzekering, opstalverzekering of een reisverzekering. Deze zijn niet verplicht, maar kunnen wel nuttig zijn om financiële risico’s te beperken. Denk bijvoorbeeld aan schade door brand, diefstal of verlies tijdens vakantie.


Conclusie

In Nederland zijn drie verzekeringen wettelijk verplicht: de basiszorgverzekering voor iedereen, de WA-verzekering voor motorrijtuigen en in sommige beroepen de beroepsaansprakelijkheidsverzekering. Daarnaast zijn er via de werkgever verplichte werknemersverzekeringen. Hoewel andere verzekeringen niet verplicht zijn, kunnen ze wel verstandig zijn om jezelf te beschermen tegen onverwachte kosten.